wyjaśniamy niejasności

Najczęściej zadawane pytania

Nulla porttitor accumsan tincidunt. Praesent sapien massa, convallis a pellentesque nec, egestas non nisi. Donec sollicitudin molestie. Curabitur aliquet quam id dui posuere blandit quisque velit nisi.

Zgodnie z art. 2 pkt. 15a) Ustawy o Odnawialnych Źródłach Energii, klaster energii to cywilnoprawne porozumienie otwarte dla każdego podmiotu prawnego, który wyrazi zainteresowanie uczestnictwa w niniejszej inicjatywie, a jednocześnie po wypełnieniu wniosku właściwego dla konkretnego klastra, zostanie włączony poprzez głosowanie dotychczasowych członków klastra.

Członkiem klastra mogą być osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki naukowe, instytucje badawcze oraz jednostki samorządu terytorialnego. Porozumienie klastrowe swoją formą przypomina porozumienie administracyjne oraz umowę spółki cywilnej. Od porozumienia administracyjnego odróżnia je przede wszystkim forma cywilnoprawna. Różnica w stosunku do spółki cywilnej wynika z formy organizacji współdziałania wspólników. W spółce cywilnej nie prowadzi ona do utworzenia jednostki organizacyjnej, gdy 
w porozumieniu klastrowym, dąży do stworzenia zinstytucjonalizowanej struktury, 
z koordynatorem klastra na czele.

Działalność klastra koncentruje się wokół wytwarzania energii, równoważenia zapotrzebowania, dystrybucji energii w ramach własnego systemu dystrybucji, sprzedaży energii lub paliw odbiorcom końcowym z uwzględnieniem odpowiednio obniżonych stawek sieciowych, wytwarzania i dystrybucji lub sprzedaży chłodu, magazynowanie energii i jej nośników. Zgodnie z intencją unijnego prawodawcy energia powinna być generowana za pomocą Odnawialnych Źródeł Energii, jednak obecny w definicji legalnej dopisek „[…] lub z innych źródeł lub paliw […]” pozostawia otwartą furtkę do wytwarzania energii elektrycznej z paliw konwencjonalnych, wytwarzania energii cieplnej 
w oparciu o źródła konwencjonalne, a także wytwarzania paliw gazowych oraz płynnych. Należy podkreślić, że powstanie klastra nie wiążę się z koniecznością budowy własnej, fizycznej infrastruktury dystrybucyjnej, ponieważ można wykorzystać istniejącą sieć dystrybucji nośników energii (należącą do Operatora Systemu Dystrybucyjnego).

Geograficzny obszar, w ramach którego może funkcjonować klaster energii został ograniczony przez ustawodawcę do granic jednego powiatu lub pięciu gmin. Samo pojęcie obszaru jest definiowane jako miejsce przyłączenia wytwórców i odbiorców energii będących członkami tego klastra. Ponadto klaster energii nie może prowadzić działalności transgranicznej. 
Kolejne ograniczenie nałożone przez ustawodawcę dotyczy sieci dystrybucyjnej, do której mogą być przyłączone źródła energii składające się na rzecz klastra energii. Źródła energii elektrycznej mogą być przyłączone do sieci o Jest to sieć o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV. Jako że klaster energii nie posiada osobowości prawnej, podmiotem odpowiedzialnym za reprezentowanie działań klastra jest koordynator, którym może być jeden z członków klastra lub powołana w tym celu inna osoba prawna 
(np.: stowarzyszenie, spółdzielnia, fundacja).

W ramach działalności prowadzonej przez klaster wymienia się dwa rodzaje umów. Umowy wewnętrzne i zewnętrzne. Umowy wewnętrzne pomiędzy członkami klastra, przykładowymi umowami będą: umowa powołująca klaster, umowa na sprzedaż energii elektrycznej koordynatorowi klastra, umowa na sprzedaż energii elektrycznej przez koordynatora klastra. Drugim rodzajem są umowy zawierane zewnętrznie, czyli z podmiotami spoza klastra. Będą to między innymi umowy na usługi doradcze, a także umowy zakupu towarów.

Umowa powołująca klaster nazywana także Porozumieniem Klastrowym charakteryzuje się formą pisemną, natomiast przedmiotowo istotnymi składnikami treści niniejszej umowy są wskazania: stron umowy, przedmiotu działania klastra, obszaru działania klastra oraz koordynatora klastra wraz z jego formą prawną, a także sposobem wyboru oraz odwołania z funkcji.

W umowie powołującej klaster mogą być także uregulowane pozostałe aspekty funkcjonowania klastra, jak na przykład zasady rozliczania między członkami, czy kwestia odpowiedzialności za powstałe szkody. W sytuacji, gdy umowa powołująca klaster nie zawiera szerszych regulacji, to strony umowy stosują przepisy Kodeksu Cywilnego. Częstą praktyką jest uchwalanie na podstawie umowy o powołaniu klastra Regulaminu, w którym zwyczajowo są regulowane: cel działania i zadania klastra, prawa 
i obowiązki partnerów wchodzących w skład klastra, tryb podejmowania decyzji w klastrze, organy zarządzające klastrem, sposób wyboru oraz okres kadencji w ramach organów obecnych w klastrze, częstotliwość spotkań klastra (co najmniej raz w roku), zasady przyznawania 
i pozbawiania członkostwa w klastrze, zapewnienia zaplecza biurowego, sposobu finansowania itd.

Wśród członków klastra można wyróżnić trzy podstawowe grupy, są to: koordynator klastra energii, wytwórcy energii oraz odbiorcy końcowi. Najczęściej poszczególne funkcje (zwłaszcza wytwórców energii oraz odbiorców końcowych) są łączone.

Najważniejszą role pełni koordynator klastra, który jest odpowiedzialny za zarządzanie 
w relacjach wewnątrz klastra, a także reprezentacje w relacjach na zewnątrz klastra. Prawa 
i zobowiązania występujące w trakcie funkcjonowania i rozwoju inicjatywy mogą być podejmowane osobiście przez koordynatora klastra albo poprzez poszczególnych członków klastra.

Wytwórcy produkują oraz magazynują energie na obszarze działania klastra. 
W przeciwieństwie do koordynatora klastra energii, wytwórcy oraz odbiorcy nie są regulowani w ramach definicji legalnej i występują jedynie zwyczajowo. Ponadto klaster w celu prawidłowego funkcjonowania, co do zasady, nawiązuję dodatkową współpracę z podmiotami niewchodzącymi w skład Porozumienia Klastrowego.

Są to partnerzy technologiczni, dostawcy usług serwisowych i eksploatacyjnych, dostawcy usług elektrycznych, instytucje finansowe, jednostki badawcze, audytorzy energetyczni, organizacje społeczne, organy administracji państwowej. Współpraca z zewnętrznymi podmiotami nie jest szczegółowo regulowana przez ustawodawcę, w związku z czym odbywa się ona na zasadach ogólnych.

Aktualnie regulacje prawne obejmujące klastry energii oraz sam proces klasteryzacji są niezwykle liberalne, by nie powiedzieć, że mają charakter szczątkowy. Większość procesów zachodzących wewnątrz klastra oraz pomiędzy klastrem, a zewnętrznymi podmiotami odbywa się na zasadach ogólnych uregulowanych w Kodeksie Cywilnym. Pewne zmiany, w zakresie funkcjonowania klastrów energii, może przynieść nadchodząca nowelizacja Ustawy o OZE, w ramach której istotnym zagadnieniem jest pojawienie się nowej funkcji w obrębie klastra energii.

Powołanie agregatora może znacznie ułatwić proces obrotu oraz dystrybucji energii elektrycznej w ramach klastra energii. Najprawdopodobniej z uwagi na optymalizacje organizacji oraz ewentualne koszty, funkcja agregatora energii najczęściej będzie obejmowana przez podmiot, który pełni funkcję koordynatora klastra energii. Jednak te Przedstawione zagadnienia zostaną rozwinięte w dalszej części cyklu artykułów pisanych przez pracowników XOOG Klastry Energii P.S.A., a poświęconych tematyce klasteryzacji polskiego systemu elektroenergetycznego.

Najnowsze informacje

Ostatnie aktualności

Wszystkie Aktualności
  •

    Obszary działania i wielowymiarowość klastrów energii

    1489 słów7.4 min. czytania

    Coraz częściej w mediach społecznościowych pojawia się temat kryzysu energetycznego, rosnących cen energii oraz ryzyka utraty płynności w dostawach prądu, gazu i innych nośników energii i innych nośników energii. Jednocześnie w Polsce rozpoczyna się proces transformacji energetycznej. Już na samym jej początku możemy mówić raczej o swego rodzaju rewolucji, […]

    więcej
  •

    Charakter prawny klastrów energii

    1397 słów7 min. czytania

    Dynamicznie zachodzące procesy na rynku energii elektrycznej zdają się wpływać na zmianę dotychczasowej filozofii funkcjonowania lokalnych struktur systemu elektroenergetycznego (SEE) oraz lokalnych rynków energii na obszarze Polski. Przede wszystkim takowe lokalne struktury oraz lokalne rynki zaczynają się realnie kształtować, 
co same w sobie jest niezwykłym wydarzeniem. Instytucją prawną wpisującą […]

    więcej